woensdag 1 juni 2011

Hemelvaartsdag en dauwtrappen

Dauwtrappen?

Op Hemelvaartsdag herdenken gelovigen dat Christus die met Pasen uit het graf is opgestaan opstijgt naar zijn Vader in de hemel. 

Einde paasperiode
Aanvankelijk is hemelvaartsdag geen apart feest maar wordt op Eerste Pinksterdag gevierd. In de vijfde eeuw ontwikkelt Hemelvaartsdag zich tot een apart feest. Vanaf de Middeleeuwen is Hemelvaartsdag het afsluitende feest van de paasperiode. Dit is nu nog steeds zo. Dit wordt gesymboliseerd in het doven van de paaskaars op Hemelvaartsdag.

Drink- en dansfeest
Bij het kerkelijke feest ontstaan wereldlijke feestrituelen. Zo gaat men in de negentiende eeuw op Hemelvaartsdag vroeg uit de veren om de zon te zien opkomen en te genieten van drank en eten voordat men naar de kerk gaat. De jongens en meisjes die van de jenever en brandewijn gedronken hebben en zich tegoed hebben gedaan aan koek, rozijnen, vijgen en krakelingen zitten dan wel eens te knikkebollen onder de preek. 

Dauwtrappen
Dauwtrappen of dauwtreden noemt men in de 18e en 19e deze wandeling naar buiten op deze dag. Aan de dauw van deze dag worden bijzondere krachten toegeschreven. Dauw helpt bij oogaandoeningen, een pijnlijke huid en tegen rimpels en sproeten. Met name vrouwen gebruiken de dauw als schoonheidsmiddel. 
In de twintigste eeuw neemt het feest in de steden in betekenis af. In Brabant en Oost Nederland blijft het wel bestaan en trekken grote groepen de natuur in en vermaken zich met dans, zang, eten en drinken. Tegen de middag keert iedereen weer vrolijk huiswaarts. De betekenis van het feest in de negentiende en twintigste eeuw zit in de mogelijkheid dat jonge mannen en vrouwen elkaar beter kunnen leren kennen. 

Dauwtrappen gebeurt nog steeds. Veelal trekt men er met de fiets of lopend op uit om van het voorjaar en de bloeiende natuur te genieten. Sportiviteit en natuurbeleving hebben de betekenis van kennismaking wat op de achtergrond gezet. Vooral in Oost Nederland is dauwtrappen nog een levende traditie met vele plaatselijke evenementen.

Bronnen op aanvraag beschikbaar: cultuurtraditie@live.nl

Geen opmerkingen: