woensdag 20 februari 2013

Poen


Waarom heet geld ook wel poen?

Het wordt Poen is een verbastering van een Hebreeuws woord. poen is afgeleid van 'metech ponem', dat 'gezicht van de koning' betekent. Hoofden van koningen sieren al heel lang munten en papier geld. De vorstenhoofden werden als beeldkenmerk gebruikt om over geld te spreken. Vandaar poen als algemeen woord voor geld.

Joods beroep
Dat poen een joodse achtergrond heeft hangt samen met de bankiers en geld wisselaars die vaak een joodse achtergrond hadden. Joden waren lange tijd uitgesloten van veel beroepen vanwege hun geloof, maar mochten wel vrije beroepen uitoefenen zoals geldwisselaar en bankier.

Bronnen op aanvraag beschikbaar

woensdag 13 februari 2013

Klapstuk


'Het klapstuk van de avond was . .'. Maar wat is een klapstuk eigenlijk?

Een klapstuk is een hoogtepunt van een evenement of bijvoorbeeld een collectie schilderijen. Klapstuk heeft niks te maken met 'klappen' als blijk van waardering. Een klapstuk is een grote zilveren rijksdaalder of andere zilveren munt.

De munten gebruikten mannen om hun kleding te versieren. De klap of klep die de schaamstreek bedekte werd er mee aan de broekband bevestigt. In zekere zin was de klep de voorloper voor de gulp met rits en broeksluiting.

Stuiver


Hoe lang noemt men een muntje van 5 cent: stuiver?

De achtergrond van 'stuiver' is onduidelijk. De vroegste vermelding dateert uit de veertiende eeuw (1380). Het meest waarschijnlijk is dat stuiver of stuver afgeleid is van stuf. Dat afgeknot betekent. Munteten werden als plakjes van staven metaal gehakt.
De stuiver was tot in de negentiende eeuw de basis van het Nederlandse geldstelsel. De cijfers achter de komma in oude rekeningen en boekhoudingen zijn stuivers. Pas in de negentiende eeuw zijn er centen en vanaf die tijd is de stuiver vijf cent waard.

Vanaf 1816 heet de stuiver officieel ‘stuk van een twintigste gulden’, of ‘stuk van vijf cents’. Een eeuw later herstelt men de gangbare benaming van het stukje koper en doopt de regering het weer in stuiver. De stuiver is één van de weinige oude geldnamen die ook na de invoering van de euro nog gebruikt worden, namelijk voor de munt van vijf eurocent.

Bronnen op aanvraag beschikbaar

zondag 10 februari 2013

De langste optocht met carnaval?





In Noordwijkerhout zeggen ze de langste optocht van boven de rivieren te organiseren. De Kokkerhoutse Kaninefaaten schrijven dat in persberichten en ook in hun jubileumboek bij het 55 jarig bestaan.De Zilk (gemeente Noordwijkerhout) claimt de een na grootste optocht door de straten te krijgen (zie video). 

Wie heeft de langste
Helaas staat er niet bij hoe ze aan vergelijkingsmateriaal komen. In Amersfoort bijvoorbeeld denken ze voor deze titel in aanmerking te komen en ook Zwolle en Oldenzaal hebben een respectabele optocht. Maar hoe bepaal je de lengte of omvang van een optocht? Tel je het aantal deelnemers, tel je het aantal nummers die meedoen of het aantal meters die de stoet lang is? Wie heeft daar ervaring mee of heeft een suggestie?

Ik hoor het graag van u.

zaterdag 9 februari 2013

Carnaval en eten




Nu het carnaval voor de deur staat doet iedereen zich tegoed aan carnavalseten. Soms zijn dat koeken, snoepgoed of bepaalde gerechten. In De Zilk (Zuid-Holland) eet men met carnaval onder andere 'knijnnenkeutels'. Een koekje genoemd naar het carnavalssymbool van de Zilkers: het konijn.

Recente keuteltraditie
De traditie is echter nog maar recent gestart. In 1975 tijdens de heerschappij van Prins Ko en Prinses Nijntje. De koekjes worden sinds dat jaar alleen gebakken bij Bakker Pompe. De snaak wordt bepaald door noten, kokos, amandellikeur en suiker, maar het precieze recept is een goed bewaard geheim. De knijnenkeutels worden de week voor het carnavalsweekend gebakken en de productie eindigt rond Aswoensdag.

Oproep
Wie van u kent ook dergelijk gebak, snoep of eten dat alleen met carnaval op tafel komt? Ik ben benieuwd of er boven de grote rivieren meer van dergelijk carnavalseten bestaat.