Mobieltje

Wanneer word mobiel telefoneren gemeengoed?

Rond het jaar 2000 is mobiel telefoneren al heel populair. Met name in het zakenleven en bij jongeren.

De GSM en later het mobieltje hoort ook als statussymbool bij de uitrusting van zowel mannen als vrouwen.

Het mobiel bereikbaar zijn levert net als bij de introductie van telefonie in het huishouden nieuwe etiquette voor de communicatie op. Men vraagt bijna meteen waar de persoon die men belt zich bevindt. Het maakt dat ieder een bereikbaar is en zijn gesprekken soms ongewild deelt met onbekende mensen in een vreemde omgeving. In de trein bijvoorbeeld is het zo mogelijk allerlei persoonlijke gesprekken op te vangen. Er ontstaan nieuwe etiquette die voorschrijven het luidruchtig spreken via de mobiel niet gepast is. Telefoneren en gebruik van de mobiel wordt gheel persoonlijk. Op feestjes zit men bij elkaar en wisselen de aanwezigen met elkaar wetenswaardigheden of roddels uit zonder dat de rest van het gezelschap het merkt.

Bronnen op aanvraag beschikbaar

Telefoneren

Wanneer beginnen Nederlanders te telefoneren?

Niemand kan meer zonder mobiele telefoon. Maar hoe lang telefoneren Nederlanders eigenlijk? In 1877 maakt Nederland kennis met de telefoon.Maar pas na de Tweede Wereldoorlog dringt het zwarte bakelieten apparaat door in het interieur van gewone woningen. Deze nieuwe manier van communiceren zorgt aanvankelijk voor verwarring.

1877

Het was in 1877 allerminst duidelijk waar telefonie handig voor was. Het was meer een speeltje voor volwassenen. Aanvankelijk gebruikt men telefoons vooral in het bedrijfsleven. Het duurt tot na de Eerste Wereldoorlog voordat het gebruik van de telefoon sterk toeneemt maar na 1945 wordt telefoneren gemeengoed.

Nieuwe rituelen

Door de nieuwe manier van spreken op afstand moeten mensen opnieuw leren hoe ze moeten spreken met iemand aan de andere kant van de lijn. Mensen gebruiken oude etiquette bij het nieuwe apparaat. Voor de telefoon opgenomen wordt, kijken vrouwen eerst even snel in de spiegel of het haar en de make-up nog goed zitten. Dat is men gewend voor het openen van de deur. Als er met een familielid in het buitenland gebeld werd, begint men vanzelf harder te spreken om de grote afstand te overbruggen. Aanvankelijk hangen telefoons ook bij de deur in de gang van het huis. Daar ontvang je ook de mensen die op bezoek komen. Vanaf eind jaren zestig gaat men steeds vaker de telefoon in de kamer plaatsen.

Bronnen op aanvraag beschikbaar

Sneeuwpret

Wanneer verschijnt voor het eerst sneeuwpret als wintervermaak in de pers?

Sneeuwpret duikt wat later op in de krant dan winterpret. De eerste keer waarschijnlijk in de winter van 1885. Er wordt op 11 december een aankondiging gepubliceerd van een arrensleewedstrijd achter het Rijksmuseum in Amsterdam. Er zijn prijzen voor de mooiste arrensleden met een of meer paarden en er zijn wedstrijden waarbij medailles, geld en een sneeuwprijs te winnen zijn.

Dat sneeuwpret ook van korte duur kon zijn blijkt uit een krantenbericht over IJsselmonde.

'Bij sneeuw en vriezend weer, is de kerkstoep te IJsselmonde de plaats, waar jong en oud zich vermaakt. In dolle vaart gaat het dan met de slede langs de spiegelgladde helling naar beneden.

Zoo ook Dinsdagavond 10 uur, toen de vrouw van V., de stoep willende oploopen, plobseling in aanraking kwam met zoon voertuig en daardoor onverwacht in de feestvreugde betrokken werd, evenwel met het voor haar noodlottige gevolg, dat zij viel en het krulijzer van de muts haar in het hoofd drong.

V., daarop boos geworden, maakte aan de sneeuwpret voor goed een einde, door de geheele stoep met koolasch te bestrooien, hetgeen menigen uitval en zelfs een beleediging aan het adres van V. tengevolge had, voor welk laatste feit procesverbaal werd opgemaak.

Bronnen op aanvraag beschikbaar.

Winterpret

Vandaag zien grote delen van Nederland wit met een flink pak sneeuw. Sneeuw betekent veel overlast voor het verkeer, meer dan 1000 kilometer file, maar ook veel plezier voor kinderen. De kranten staan weer vol met plaatjes en artikelen over sneeuw en ijs. Hoe lang is winterpret al een begrip in de krant?

1862

De vraag is moeilijk te beantwoorden. Een eerste aanwijzing dat het woord winterpret gangbaar was,  is een schaatsbericht in de Provinciale Drentsche en Asser Courant uit 1862. 

In een verslag over een schaatswedstrijd in Elsloo op 29 januari vermeldt de verslaggever dat 16 jongens strijden om de prijs en premie die kastelein De Vries heeft uitgeloofd. De meisjes blijven thuis om hun kleren te sparen want het regent die dag vermeldt de schrijver. Abel Foppes Bergsma wint de prijs en Jacob Ruurds Slager de premie.

Premie en prijs

Over de uitreiking in het café schrijft de verslaggever, dat de winnaars hun prijs ontvangen met de wens dat de 'jongelingschap van Elsloo en 't Ronde tevens ijverig mogten streven om voorwaarts te komen op de baan der zedelijke vooruitgang, die niet minder glad is dan de ijsbaan, opdat elk een na volbragt strijden eenen prijs mogt erlangen, veel schooner en duurzamer dan de thans uitgereikten.

De avond is aangenaam doorgebragt, en men wenscht, dat deze winterpret op een volgend jaar moge wederkeeren.'

Iets eerder in het jaar trekken de marathonschaatsers in Noordlaren in Groningen de ijzers onder om de eerste wedstrijd op natuurijs te rijden. De zedelijke toestand van de deelnemers is geen punt van aandacht meer het is nu alleen nog echte winterpret.

Bronnen op aanvraag beschikbaar