maandag 13 februari 2012

Wat heeft Valentijnsdag met Carnaval te maken?





Valentijn is een van de hoofdpersonen uit een vastenavondspel. Het verhaal over de tweeling Orson (of Nameloos) en Valentijn wordt ook in Nederland in de zeventiende eeuw nog op schilderijen vastgelegd. De viering van Valentijnsdag op 14 februari en de viering van carnaval in deze maand is misschien niet toevallig. Beide zijn lentefeesten.



Tweelingbroers

Het verhaal stamt waarschijnlijk uit Frankrijk. De oudste fragmenten van de tekst dateren uit de late middeleeuwen (14e eeuw). Een uitgebreide versie dateert uit de 15e eeuw. De tweeling Valentijn en Nameloos zijn koningskinderen die door een boosaardige schoonmoeder te vondeling worden gelegd. Valentijn groeit op aan het hof en weet door opvoeding en opleiding een goede ridder te worden. De andere broer groeit op bij een wolvin in het bos. Deze bosman wordt afgebeeld als wildeman met een lange baard, onverzorgd uiterlijk en kleding van bladeren.



Ontmoeting met bijna dodelijke afloop

De broers ontmoeten elkaar en Valentijn dreigt zijn broer om het leven te brengen. Gelukkig herkent hij hem en kunnen ze samen ten strijde trekken tegen de mensen die hun moeder in diskrediet hebben gebracht en verantwoordelijk zijn voor de scheiding van de broers. Het verhaal van Valentijn en Nameloos symboliseert dat familiebanden, bloedverwantschap en liefde zich niet verloochenen.


Lente-en liefdesfeest
Het opvoeren van het spel voor de vasten op straat heeft te maken met de symbolische betekenis van de wildeman als een figuur van de natuur en de groeikracht. Met carnaval wordt de overwinning van de lente op de winter gevierd. Het middeleeuwse verhaal van Orson en Valentijn past daar goed bij. Vandaar dat op Valentijnsdag bloemen gegeven worden en nieuwe lenteliefdes kunnen opbloeien.



Bronnen op aanvraag beschikbaar

Geen opmerkingen: