zaterdag 28 december 2013

Waarom heet een rotje een rotje?

De herkomst van rotje als een soort vuurwerk is afkomstig van ratje.Een rotje afsteken was dus in het verleden een ratje aansteken. Dit in de meest letterlijke betekenis van het woord.

Rotjesbranden
De oudheidkundige Jan ter Gouw schreef erover. Het was onderdeel van de volksvermaken in Amsterdam. Vooral jongens hielden zich met dit dierkwellende spel bezig. De ratten die ze vangen worden met stro omwonden en daarna ingesmeerd met pek, teer of zwavel.

Het beest wordt dan in brand gestoken en vliegt van links naar rechts door de straten. De angst voor brand bracht de hele buurt in rep en roer volgens Ter Gouw. Huisvrouwen achtervolgen de rat met bezems en de aardappelman verjaagt de rat met zijn schop.

19e eeuw
Men ging door tot de rat brandend in de gracht belandde en ten slotte sterft. Het rotjebranden was in de eerste helft van de negentiende eeuw waarschijnlijk nog gebruikelijk. Toen Ter Gouw erover schreef in 1870/1871 zou het gebruik verdwenen zijn.

Bronnen op aanvraag beschikbaar

Geen opmerkingen: